حکم اهدای عضو یک اعدامی چیست؟

آیات عظام حضرات شبیری زنجانی،سید سعید حکیم، صانعی، موسوی اردبیلی، مکارم شیرازی و نوری همدانی به پرسشی درباره اهدای عضو در قصاص واعدام پاسخ گفتند.

متن پرسش مطرح شده و پاسخ این مرجع تقلید شیعیان بدین شرح است:

آیا در مواردی که اعدام برای قصاص از قتل صورت می پذیرد می توان با توافق خانواده شاکی و فرد اعدامی، اهداء اعضاء حیاتی صورت پذیرد؟

در مواردی که اعدام به دلیلی غیر از قصاص صورت می پذیرد آیا می توان با توافق محکوم و قاضی به جای اعدام، فرد از طریق اهداء اعضای حیاتی معدوم شود؟

حضرت آیت‌الله شبیری زنجانی 
باسمه تعالی 
اجازه این امر به عهده حاکم شرع است. وی می‌تواند با درنظر گرفتن مصلحت جامعه ومصلحت اولیای دم ومصلحت خانواده فرد اعدامی از این راه مبادرت به اعدام کند. 
?بنابراین حکم در هر مورد ممکن است با مورد دیگر متفاوت باشد.

 
حضرت آیت‌الله سید سعید حکیم 
بسم‌الله الرحمن الرحیم وله الحمد 
در صورتی که فردمحتاج فعلا موجود باشد و زنده ماندن ایشان موقوف بر عضو باشد با توافق آنها بلکه بدون توافق شاکی مانعی ندارد. 
مورد مانند سابق است 

حضرت آیت‌الله صانعی 
بسمه تعالی 
اگر درباب قصاص باشد؛ ولی دم حق دارد قاتل را بکشد ولی نمی‌تواند اورا به نحوی بکشد که اذیت شود،پس در چنین جایی ولی دم می‌گوید آیا حاضر هستی بیهوشت کنیم و مثلا قلب تو را برداریم، اگر گفت: آری، مانعی ندارد ولی اگر گفت:نه، چنین حقی را ولی دم ندارد، چون اولا قلب و عضو او مال خودش است و ولی دم به بیشتر از گرفتن جانش حق ندارد و ثانیا اگر ادعا می‌کند اذیت می‌شود ولو با بیهوشی با فرض ادعاها هم نمی‌توان اورا چنین کشت. و اگر در باب حدود باشد، اگر نوع قتل خصوصیت دارد و جزا معین شده مثل ضرب به سیف مثلا نمی‌توان چنین کاری کرد ولی اگر اصل کشتن به نوع آن معین نشده دراین جا محکمه با رضایت او چنین کاری را دارد و اما بدون رضایت او چنین قتلی را ندارد چون محکمه فقط به خونش حق دارد. 

حضرت آیت‌الله موسوی اردبیلی 
بسمه تعالی 
در مورد قصاص در فرض توافق شاکی و فرد اعدامی مانعی ندارد و در غیر قصاص نیز در صورتی که نحوه خاصی برای اعدام در شرع تعیین نشده باشد اعدام از طریق اهداء اعضاء با توافق فرد اعدامی و حاکم شرع مانعی ندارد. 

حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی 
بسمه تعالی 
جایز نیست 

حضرت آیت‌الله نوری همدانی 

بسمه تعالی 
جایز نیست